Sołtys: Agnieszka Zaborska
Informacje:
Podana jest także wyrywkowa wzmianka "stara i nowa wieś zwana Borzechowe". Na podstawie tej informacji można przypuszczać, że stara oznacza osadę wcześniej założoną. Z przekazów ustnych można wnioskować, że stara to południowa część wsi, ponieważ na niej wcześniej osiedlili się ludzie. Północna, położona równolegle do południowej (dzieli je rzeka Chodelka), powstała później i nazywana była nowym Borzechowem. Obecnie jest to jedna wieś. Starsze pokolenie często używa nazwy stary Borzechów, ponieważ w sąsiedztwie powstały nowsze wsie: Borzechów Kolonia i Kępa Borzechowska.
Wg Cz. Kosyla nazwa Borzechow używana była do 1480 r. Przeglądając wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce można zauważyć, że Borzechów jest nazwą niepowtarzalną. Pojawiają się nazwy zbliżone, natomiast brzmiąca tak samo nie istnieje.
Warto przedstawić legendarną wersję nazwy wsi Borzechów. Przekazy ustne niektórych mieszkańców informują, że okolice Borzechowa dawniej porastały bory. Twierdzą, że nazwa wsi pochodzi od wyrazu bór, jak określano najczęściej las sosnowy, lub złożony z innych drzew iglastych i żywicznych. "Bór gęsty, głęboki, bez siedzib ludzkich, zwano "głuchym borem" lub "puszczą" oraz od wyrazu chować.
W czasie licznych wojen bór służył ludności jako schronienie przed najazdem wojsk i często się w nim chowano. W związku z tym uważano, że nazwa wsi pochodzi od boru i chowania. Dowodem na to, że bory porastały tereny gminy może być położona niedaleko Borzechowa wieś Borów znajdująca się w sąsiedniej gminie Chodel, w której dominują głębokie doły i duża ilość lasów, które są widoczne na dawnych mapach.
Kolejno wymienianymi dziedzicami najczęściej po imieniu byli Jan, Stanisław, Jan z Borzechowa, Bernard, Jakub syn Jana.
W latach 1427-1430 Borzechowem zarządzał Grot z żoną Anną z Prus. Następnie w latach 1451-1456 właścicielem był Grzymek z Borzechowa oraz Jan i Piotr, Wojciech i jego żona Helena, Jadwiga i Przechna z Borzechowa.
W 1462 r. Jan i Piotr dziedzice z Borzechowa sprzedają sołectwo za 18 grzywien szlachcicowi Jakubowi Synowcowi z Włostowic. Nowy właściciel posiadał dwa łany pod Kłonicą od rzeki i stawu do granic Łopiennika i jeden łan poniżej starej wsi Borzechów. Sołtys miał prawo urządzić staw nad rzeką Kłodnicą, pobierać szósty denar z czynszów i trzeci z kar w nowej i starej wsi Borzechów. Miał pozwolenie na osadzenie karczmy, zarodników, kowala, piekarza, szewca, krawca, kuśnierza. Mógł prowadzić wolny wyrąb lasu, wypas bydła, moczyć konopie i len oraz polować na ptaki i zające z tym, że połowę cietrzewi musiał oddawać dziedzicom. W XVI w. nastąpiło skupienie sołectwa. Sołtys zobowiązany był do dwóch podróży rocznie do Lublina i Sandomierza na własnym koniu na koszt dziedziców.
W 1529 r. wymieniony jest folwark w którym szlachcic oddawał dziesięcinę w wysokości 3 grzywien plebanowi w Ratoszynie oraz dziesięcinę snopową z pewnych ról w wysokości 1 grzywny dla biskupa.
Borzechów w XVI w. rozwijał się bardzo dobrze pod względem gospodarczym. Nowe warunki polityczne, otwarcie granicy dla handlu z Litwą i Rusią, wpłynęły na rozwój osadnictwa i gospodarki wiejskiej. Ważną rolę odegrał szlak królewski i handlowy z Krakowem przez Sandomierz, Zawichost, Urzędów, Borzechów, Bełżyce, Lublin, Parczew do Wilna.
W 1530 r. dobra Borzechowskie zostały podzielone między dzieci Krzysztofa Borzechowskiego - Mikołaja, Krzysztofa i Stanisława oraz między córki zmarłego Jana Trębickiego - Elżbietę, żonę Krzysztofa Wronowskiego, a Małgorzatę, żonę Krzysztofa Borzechowskiego.
Dzieje miejscowości w okresie XVI i XVII w. nie zostały nigdzie odnotowane. Dobra w tym czasie należały do różnych właścicieli i najczęściej były dzierżawione.
Pod koniec XVIII w. właścicielem Borzechowa był Stanisław Bielski, a od 1798 r. Tomasz Dłuski.
Przełom XVIII i XIX w. odgrywał ważną rolę dla miejscowości, ponieważ Borzechów w tym czasie bardzo dobrze się rozwijał gospodarczo. Liczył 180 dorosłych mieszkańców i 8 Żydów. Powstały dwa młyny, karczma oraz zespół dworski z ogrodem.
Do czasów obecnych zachował się budynek karczmy z XIX w. oraz młyn. Dawna karczma usytuowana jest w centrum Borzechowa, znajduje się w niej sklep spożywczy.
Dobra Borzechowskie w 1892 r. zostały rozparcelowane przez Towarzystwo Kredytowe Ziemskie za długi. Podczas I wojny światowej dwór został całkowicie zniszczony. W czasie pierwszej i drugiej wojny światowej miejscowość nie poniosła większych strat materialnych.
Dawniej w krajobrazie dominowały zabudowania drewniane, kryte strzechą. Pod koniec lat pięćdziesiątych zaczęły powstawać domy i zabudowania gospodarcze murowane.
W 1956 r. w Borzechowie powstała Gromadzka Rada Narodowa. Zrealizowano wtedy wiele inwestycji budowlanych i komunalnych. Mieszkańcy chętnie udzielali się społecznie. Elektryfikację wsi zakończono w marcu 1958 r. Zimą 1961 r. założona została Ochotnicza Straż Pożarna, do której należało 32 strażaków.
W 1963 r. Kółko Rolnicze zakupiło pierwszy ciągnik i wiele nowych narzędzi rolniczych. W tym samym roku oddano do użytku lecznicę dla zwierząt oraz sklep spożywczy. Sklep wielobranżowy powstał w drugiej części budynku, w 1964 r. W tym samym roku z inicjatywy Domu Kultury w Bełżycach, powstał "Klub Prasy i Książki Ruch". Nowa szkoła podstawowa oddana została do użytku w 1965 r. W maju 1968 r. po raz pierwszy na trasie Borzechów-Bełżyce i Borzechów-Lublin zaczął kursować PKS, ponieważ został oddany do użytku odcinek drogi asfaltowej od Niedrzwicy Kościelnej do Borzechowa. W tym czasie powstała zlewnia mleka, biblioteka publiczna, GS, remiza OSP, agronomówka.
W 1973 r. z połączenia gromadzkich rad, które miały siedziby w Kłodnicy i Borzechowie powstała Gmina Borzechów.
W 1984 r. z inicjatywy mieszkańców Borzechowa rozpoczęto budowę Gminnego Ośrodka Zdrowia, który został oddany do użytku w 1989 r.
Obecnie realizowana jest największa inwestycja w gminie: budowa Gimnazjum z pełnowymiarową salą gimnastyczną przy szkole podstawowej w Borzechowie. Budynek w stanie surowym odebrany został 12 grudnia 2005 r.
W centrum Borzechowa powstał nowy budynek banku oraz Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. Oba te obiekty stanęły w bardzo szybkim czasie.
Parafia MB CZĘSTOCHOWSKIEJ,
Liczba wiernych 1200 osób,
odpust: 26 sierpnia,
msze święte niedziela 9.00, 11.30,
adres: Borzechów 90, 24-224 Borzechów.
tel. 815111393 Ks. Andrzej Roman Wróblewski.
Historia Parafii: Parafia powstała w 2006 r. przez wyłączenie z parafii w Niedrzwicy Kościelnej, Chodlu i Kłodnicy. Miejscowości wchodzące w skład parafii: Borzechów; Borzechów kol.; Grabówka; Kępa Borzechowska; Majdan Borzechowski; Majdan Skrzyniecki;